TË KATËR MUZIKANTËT

përrallë

“Një burrë kish një gomar. Kish punuar i shkreti gomar gjithë jetën për të zotin, i kish shpënë gjithë grurin për të bluar në mulli, po tani pleqëria e këputi dhe puna i rëndonte. U mendua e u mendua gomari dhe më së fundi vendosi të ikte nga i zoti e të shkonte në qytet: kushedi, ndofta atje bëhej muzikant dhe fitonte para pa u lodhur!

Udhës na takon një langua, që rënkonte sikur të kish rendur gjithë ditën, dhe e pyeti:

– Ç’ke, o vëlla, që rënkon kështu?

– Ah, ç’kam unë! – tha langoi. – Tani që u plaka, s’e ndiqja dot tim zot në gjah. Një ditë imzot u mërzit dhe më rrahu aq fort, sa unë s’durova më, po e lashë e ika. Mirëpo si i bëhet ha- llit tani? Me se të rroj?

Gomari i tha:

– Dëgjo këtu, or mik, unë jam nisur për qytet, kam vendosur të bëhem muzikant. Po deshe, eja edhe ti, unë i bie lahutës, ti bjeri trumbetës.

– Mirë, – tha qeni dhe u nisën bashkë.

Më tej na takojnë një dac, që i kish varur turinjtë një pëllëmbë. – Ç’ke, o dac, që rri kaq i vrenjtur? – e pyeti gomari.

– Si të mos jem i vrenjtur, o vëlla! Tani që u plaka, s’kam qejf

të rend pas minjve; më pëlqen më shumë të rri pranë sobës, prandaj zonja ime u mërzit e deshi të më mbyste. Për fat të mirë i ika nga duart e shpëtova, po ku të vete tani?

I thanë ata:

– Eja me ne në qytet, ti je muzikant i mbaruar dhe mund të këndosh me ne.

Dacit i pëlqeu dhe u nis me ta.

    Ec e ec, ec e ec, na mbërritën para një oborri; majë portës së oborrit rrinte një gjel, që këndonte si më të qarë.

– Ç’ke që thërret kështu? – e pyeti gomari.

Gjeli u përgjigj:

– Po shfrej sot, që është dita e fundit e jetës sime. Zonja i tha

gjellëbërësit të më therë, se do t’i vijnë miq. Prandaj dhe unë thërres me sa kam fuqi.

– Ej, lafshëkuq! – i thotë gomari. – Eja më mirë me ne: ti e ke zërin të mirë dhe do të na shërbesh shumë.

Gjeli u bashkua me ta dhe vazhduan udhën. Qyteti ishte mjaft larg, ata s’arrinin dot në një ditë. Nata i zuri në një pyll dhe vendosën të bujnë aty. Gomari dhe qeni u shtrinë nën një pemë të madhe, daci me gjelin hipën në pemë. Gjeli zuri vend majë pemës, se atje e ndiente veten më mirë. Andej na sheh një dritë dhe shpejt i lajmëron shokët. Vendosën të shkonin atje ku kish dritë, se kushedi, ndofta gjenin ndonjë vend më të rehat- shëm për të kaluar natën.

Ashtu bënë, dhe pas pak u ndodhën para një shtëpie të vogël. Gomari u zgjat te dritarja dhe vështroi brenda.

– Eh, ç’sheh? – e pyetën shokët.

Përgjigjet gomari:

– Ç’paska këtu, ç’paska! Një sofër shtruar me gjithë të mirat

dhe rreth e qark saj janë shtruar ca kusarë.

– Oh, ç’qenka mirë për ne! – tha gjeli.

– Ah, sikur të hynim brenda! – psherëtinë të gjithë.

Si u menduan mirë e bukur, vendosën t’i dëbonin kusarët

nga shtëpia. Po si? do thoni ju. Ja se si:

Gomari hodhi këmbët e para në dritare, qeni i kërceu mbi

shpinë, mbi qenin u ngjit daci dhe mbi kokë të dacit hipi gjeli. Pastaj të gjithë së bashku ia nisën këngës: gomari pëlliste, qeni lehte, daci mjaullinte dhe gjeli këndonte. Pastaj u turrën në dhomë me një potere e rrëmujë të madhe, sa kusarët u tme- rruan. Ata kujtuan se u hynë xhindët në shtëpi, prandaj ua mbathën me të katra në pyll.

Të katër miqtë u shtruan e i përpinë të gjitha ç’kishin lënë kusarët. Pastaj shuan dritat dhe ranë të flinin, secili sipas zako- nit të vet: gomari u shtri në kopsht mbi pleh, qeni prapa portës, daci pranë vatrës së ngrohtë dhe gjeli mbi trarët e shtëpisë.      

Nga mesi i natës, kur panë kusarët se në shtëpi të tyre dritat qenë shuar dhe s’pipëtinte gjë, dërguan njërin nga shokët për të parë si ishin punët. Kusari hyri drejt e në kuzhinë dhe deshi të ndizte dritën. Sytë e dacit iu dukën si dy shkëndija gacash, prandaj afroi një shkrepëse që ta ndizte, mirëpo ç’ngjau? Daci i kërceu në turi e ia bëri copë. Dhe s’kishte faj daci i shkretë, se me sytë s’bëhet shaka!

Kusari u tmerrua dhe u sul drejt portës; aty e priti qeni, e zuri për këmbe dhe e kafshoi me sa pat fuqi. E keqja s’mbaroi me kaq, se në kopsht e priti gomari me shqelma dhe gjeli ia nisi kikirikisë.

I tmerruar e me shpirt në dhëmbë, kusari u kthye te shokët duke bërtitur:

– E-e-ej, në shtëpi tonë rrinte një shtrigë e përhime; shikoni si ma ka bërë fytyrën me ata gishta të gjatë. Te porta rrinte një njeri me thikë në dorë; shikoni si ma ka prerë këmbën. Në oborr rrinte një përbindësh i zi, që më shembi në dru. Pa le pastaj gjykatësi, që rrinte majë çatisë e më mbyti me të shara!

Kur dëgjuan këto fjalë, kusarët jo më që s’u kthyen në shtëpi, po nga frika as sytë s’i hidhnin andej. Kështu, shtëpia u mbeti të katër muzikantëve. Ata ishin aq mirë e rehat, sa vendosën të mos largoheshin kurrë së andejmi.”